sledeća tema »

[Angelina]

*




BOGDAN ŠUPUT
(Sisak, 06.09.1914. — Novi Sad, 23.01.1942)

Bogdan Šuput, slikar, grafičar i karikaturista. Iako je za sobom ostavio malobrojni opus nastao za svega nekoliko godina, pojedini njegovi radovi spadaju u vrhunska ostvarenja poetskog realizma u srpskom slikarstvu četvrte decenije XX veka.

*

Bogdan Šuput se sa porodicom 1923. godine doselio u Novi Sad, gde je pohađao Državnu mušku gimnaziju. Umetničko školovanje započeo je na nastavničkom odseku Umetničke škole u Beogradu (1932—1936), a nastavio 1936. godine na akademskoj tečaju Umetničke škole u Beogradu kod profesora Ivana Radovića. Zahvaljujući odluci Matice srpske da nagradi talentovanog slikara, otputovao je 1937. godine u Pariz na Međunarodnu umetničku izložbu. Godine 1938. je napustio školovanje da bi svoj slikarski talenat usavršavao u Parizu gde je redovno obilazio muzeje i galerije i posećivao izložbe. Iz Pariza se vratio 1939. godine. Prvu samostalnu izložbu je imao u Novom Sadu 1938. godine, a bio je redovan učesnik Prolećnih i Jesenjih izložbi u Beogradu, izložbi "Desetorice" u Beogradu i Zagrebu i izložbama jugoslovenskih umetnika koji žive u Parizu. Bio je član umetničke grupe "Desetorica" i dobitinik nagrade Politike na XI jesenjoj izložbi 1938. godine.

Vojni rok je služio u Sarajevu 1940. godine. Po izbijanju Drugog svetskog rata dospeo je u nemačko zarobljeništvo u logor u Olbersdorfu u Saksoniji. Kada je pušten iz logora 1941. godine vratio se u Novi Sad i nastavio da slika. Streljan je u dvadeset osmoj godini života u raciji u Novom Sadu 23. januara 1942. godine. Posthumno je priređeno pet samostalnih izložbi njegovih dela: 1953. godine u Novom Sadu i Beogradu; 1958, 1972. i 1982. godine u Novom Sadu.

Najveći deo njegovog opusa čine crteži ugljenom, kredom ili tušem. U slikarstvu je obrađivao nekoliko tema — pejzaž, enterijer, figuralna kompozicija, portret, mrtva priroda. Za njegovo slikarstvo karakteristični su snažan doživljaj i disciplinovana forma. Pored rada u tehnici uljem bavio se u periodu 1931—1940. godine drvorezom i linorezom na kojima preovlađuju mrtva priroda, portreti, figuralne kompozicije, ulice Novog Sada i Beograda. Od 1935. godine grafike je objavljivao u dnevnim listovima (Politika, Don), časopisima i almanasima (Naš život, Vojvođanski zbornik). Bavio se i karikaturom gde je ispoljio izvanrednu moć opservacije, umetničku virtuoznost i visok stepen humora. Uspešno je sarađivao sa listovima Ošišani jež i Dan.

U stalnoj postavci XX veka Galerije Matice srpske je izloženo nekoliko slika Bogdana Šuputa: Kafana u Parizu; Lobanje, Iz Kameničkog parka i Opera u Parizu.

Tekst: Matica srpske — facebook
Fotografija: sr.wikipedia

[Angelina]

*

BOGDAN ŠUPUT — SLIKE





Studija glave, 1932.
Akvarel, 29 x 21 cm
Izvor: arte.rs




Portret Crnogorke, 1936.
Akvarel, 39 x 28 cm
Izvor: arte.rs

[Angelina]

*

BOGDAN ŠUPUT — SLIKE





Šumovit predeo, 1936.
Kolekcija akvarela profesora Milutina Popovića
Izvor: Politika, 16.11.2013.  

[Angelina]

*

BOGDAN ŠUPUT — SLIKE





Iz kameničkog parka, 1939.
Galerija Matice srpske

[Angelina]

*

BOGDAN ŠUPUT — SLIKE





Kafana u Parizu, 1938.
Galerija Matice srpske

[Angelina]

*

Bogdan Šuput
KAFANA U PARIZU (Boule blanche-bal negre), 1938.
ulje na platnu, 129,7 x 97 cm


"Slika u fokusu" za mesec septembar je Kafana u Parizu, Bogdana Šuputa. Ove godine 6. septembra navršava se 99 godina od rođenja ovog istaknutog umetnika, čija su dela dosegla sam vrh likovnog stvaralaštva srpske umetnosti u prvoj polovini XX veka.

Prilikom svog trećeg boravka u Parizu i nastavka slikarskog usavršavanja, Bogdan Šuput je nastavio da slika pređašnjim intenzitetom, ali su teme postale raznovrsnije — enterijeri, mrtve prirode, figure, građevine, pejzaži, cirkus i dr. Druženje sa kolegama umetnicima značilo mu je mnogo. Povezani zajedničkim interesovanjem za umetnost, često su izlazili zajedno, a zabave, naročito one vezane za muziku i pozorište, pružale su mogućnost učestvovanja i uživanja u kolektivnom stvaralaštvu. Inspirisan noćnim životom "grada svetlosti" naslikao je Kafanu u Parizu, na kojoj je prikazao kabare Boule Blanche.

U čitavom Šuputovom opusu Kafanu u Parizu ima posebno mesto. Na slici kabarea atmosfera je zagušena, prostor zatvoren, sa zbijenim ljudskim figurama, kolorit je tamniji i zvučniji nego na prethodnim Šuputovim radovima. U pozadini je predstavljen džez orkestar koji svira, a ispred njih su raspoređeni parovi koji plešu u ritmu muzike. Prvi plan slike ostao je rezervisan za goste koji sede za stolovima. Dramatika noćnog lokala postignuta je tonskom diferencijacijom, kolorističkim kontrastima i ekspresivnim crtežom.

Gotovo svi članovi orkestra su crnci. Tokom dvadesetih i tridesetih godina prošlog veka Pariz je bio preplavljen džez muzikom. Postojala je snažna fascinacija "crnim" muzičarima i američkom kulturom. Većina Parižana insistirala je na afro-američkim muzičarima koji su, nastupajući zajedno sa domaćim džez muzičarima, predstavljali vodeće figure u noćnom životu Pariza. Ovaj fenomen naziva se još i "Harlem na Monmartru".
 
U jednom od pisama svom starijem bratu Žarku Šuputu, Bogdan otkriva da su čak sedmoro učesnika na slici zapravo osobe koje mu često dolaze na poziranje u atelje. Takođe, na drugom mestu navodi: "Džez poslat s neba. Sviraju crnci. Nešto ravno koncertu. Sjajno ... savršeno. Taj ritam, tempo da poludiš".

Ova pisma, nekoliko desetina njih, danas predstavljaju jednako važna dokumenta, poput slika i crteža, o formiranju i napredovanju jednog od najtalentovanijih mladih slikara svoga vremena, te i svedočanstvo o vremenu i sredinama u kojima je živeo i stvarao.

Život i umetnost Pariza znatno su uticali na Bogdana Šuputa. Kafana u Parizu predstavlja sliku grada, građanskog enterijera i ljudi koji u tom prostoru borave. Šuput je naslikao intimni doživljaj guste, memljive, zagušljive, ali istovremno i bučno-vesele atmosfere noćnog lokala. Sebi nikad nije postavljao pitanje stila — za njega je stvarni umetnički doživljaj slike zavisio od motiva, od emotivnog stanja, od raspoloženja.
Matica srpske — facebook